Μαστεκτομή

Η μαστεκτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρος ο μαστός ή τμήματά του, συνήθως για τη θεραπεία ή την πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Πρόκειται για μια από τις πιο συχνές και σημαντικές επεμβάσεις στη χειρουργική ογκολογία του μαστού. Η επιλογή της κατάλληλης τεχνικής εξαρτάται από το είδος και το στάδιο της νόσου, την ηλικία, τη γενική κατάσταση της ασθενούς και τις προσωπικές της προτιμήσεις.

Τι είναι η μαστεκτομή;

Η μαστεκτομή αποτελεί μια θεραπευτική ή προφυλακτική επέμβαση που αποσκοπεί στην αφαίρεση του μαστού με στόχο την εξάλειψη του καρκινικού ιστού ή τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε γυναίκες υψηλού κινδύνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνδυάζεται με αφαίρεση λεμφαδένων της μασχάλης ή με ταυτόχρονη αποκατάσταση του μαστού.

Η απόφαση για μαστεκτομή λαμβάνεται ύστερα από πολυπαραγοντική αξιολόγηση, που περιλαμβάνει τη διάγνωση, τον ιστολογικό τύπο του όγκου και τη συνολική στρατηγική θεραπείας.

Είδη μαστεκτομής

Υπάρχουν διάφοροι τύποι μαστεκτομής, ανάλογα με την έκταση και τον σκοπό της επέμβασης:

• Απλή (ολική) μαστεκτομή: Αφαιρείται ολόκληρος ο μαστός, χωρίς τους λεμφαδένες της μασχάλης.
• Τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή: Περιλαμβάνει αφαίρεση του μαστού και των λεμφαδένων της μασχάλης, διατηρώντας όμως τον μείζονα θωρακικό μυ.
• Ριζική μαστεκτομή: Παλαιότερη μορφή, όπου αφαιρείται και ο μείζων θωρακικός μυς, χρησιμοποιείται πλέον σπάνια.
• Υποδόρια μαστεκτομή: Αφαιρείται ο ιστός του μαστού, αλλά διατηρείται η θηλή και το δέρμα.
• Μαστεκτομή διατήρησης θηλής (nipple-sparing): Εφαρμόζεται κυρίως για προφυλακτικούς λόγους ή σε αρχικά στάδια καρκίνου.
• Διπλή ή αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή: Εκτελείται προφυλακτικά και στους δύο μαστούς, συνήθως σε γυναίκες με κληρονομική προδιάθεση.

Η επιλογή εξαρτάται από τον τύπο και τη θέση του όγκου, την κατάσταση των λεμφαδένων και την επιθυμία της ασθενούς για μελλοντική αποκατάσταση.

Πότε ενδείκνυται η μαστεκτομή;

Η μαστεκτομή προτείνεται σε περιπτώσεις όπου:

• Ο όγκος είναι μεγάλος σε σχέση με το μέγεθος του μαστού.
• Υπάρχουν πολλαπλοί όγκοι σε διαφορετικά σημεία του ίδιου μαστού.
• Υπάρχει υποτροπή μετά από προηγούμενη ογκεκτομή ή ακτινοθεραπεία.
• Η ασθενής δεν μπορεί να υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία για ιατρικούς λόγους.
• Υπάρχει κληρονομική μετάλλαξη (όπως BRCA1 ή BRCA2) που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

Σε προληπτικό πλαίσιο, η μαστεκτομή μπορεί να εφαρμοστεί σε γυναίκες χωρίς ενεργό καρκίνο, αλλά με πολύ υψηλό γενετικό ή οικογενειακό κίνδυνο.

Προεγχειρητική προετοιμασία

Η προετοιμασία περιλαμβάνει αναλυτικό προεγχειρητικό έλεγχο, απεικονιστικές εξετάσεις (μαστογραφία, υπέρηχο ή μαγνητική τομογραφία μαστών) και εργαστηριακό έλεγχο. Ο θεράπων ιατρός συζητά με την ασθενή τα είδη της μαστεκτομής, τη δυνατότητα λεμφαδενικού καθαρισμού και τη δυνατότητα ταυτόχρονης αποκατάστασης.

Επιπλέον, γίνεται ψυχολογική υποστήριξη και ενημέρωση για το τι θα πρέπει να αναμένει η γυναίκα μετεγχειρητικά. Η συνεργασία πλαστικού χειρουργού και ογκολόγου είναι ουσιαστική, ιδιαίτερα όταν σχεδιάζεται αποκατάσταση.

Μαστεκτομή: Χειρουργική διαδικασία

Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και διαρκεί συνήθως 1 έως 3 ώρες, ανάλογα με την πολυπλοκότητα. Κατά τη διάρκεια της μαστεκτομής:

• Αφαιρείται ο ιστός του μαστού, με ή χωρίς τους λεμφαδένες της μασχάλης.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις εφαρμόζεται βιοψία φρουρού λεμφαδένα, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει μετάσταση.
• Μπορεί να γίνει άμεση ανακατασκευή του μαστού, χρησιμοποιώντας ενθέματα ή αυτόλογους ιστούς.

Η ασθενής συνήθως παραμένει στο νοσοκομείο 1 έως 2 ημέρες και φέρει παροχετεύσεις για την απομάκρυνση υγρών.

Αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή

Η αποκατάσταση του μαστού μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε ταυτόχρονα με τη μαστεκτομή (άμεση αποκατάσταση) είτε σε μεταγενέστερο στάδιο (καθυστερημένη αποκατάσταση). Οι κύριες επιλογές περιλαμβάνουν:

• Ενθέματα σιλικόνης ή φυσιολογικού ορού που τοποθετούνται κάτω από το δέρμα ή τον μυ.
• Αυτόλογα μοσχεύματα, δηλαδή ιστοί από άλλα σημεία του σώματος (κοιλιά, ράχη ή μηρός).

Η επιλογή εξαρτάται από τη γενική υγεία της ασθενούς, τον τύπο της μαστεκτομής και τις προσωπικές επιθυμίες. Ο στόχος είναι όχι μόνο η αισθητική αποκατάσταση, αλλά και η βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας και της αυτοπεποίθησης.

Μετεγχειρητική φροντίδα και ανάρρωση

Η ανάρρωση μετά από μαστεκτομή απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και φροντίδα του τραύματος. Ο ιατρός παρέχει οδηγίες για τη φαρμακευτική αγωγή, την καθαριότητα και τη φροντίδα των παροχετεύσεων. Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Στη μετεγχειρητική περίοδο συστήνονται:

• Ήπια κινησιοθεραπεία του χεριού για την αποφυγή δυσκαμψίας.
• Τακτική παρακολούθηση από τον ιατρό για έλεγχο του τραύματος και πιθανών επιπλοκών.
• Ψυχολογική υποστήριξη, καθώς η απώλεια του μαστού μπορεί να επηρεάσει βαθιά την αυτοεικόνα και τη συναισθηματική ισορροπία.

Οι επιπλοκές είναι σπάνιες αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν αιμάτωμα, λοίμωξη, λεμφοίδημα ή καθυστέρηση στην επούλωση.

Η ζωή μετά τη μαστεκτομή είναι διαφορετική για κάθε γυναίκα. Πέρα από τη σωματική ανάρρωση, σημαντικός είναι ο συναισθηματικός αντίκτυπος της εμπειρίας. Πολλές γυναίκες επιλέγουν να συμμετάσχουν σε ομάδες υποστήριξης ή να λάβουν βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας. Η σωστή ενημέρωση, η υποστήριξη από το οικογενειακό και ιατρικό περιβάλλον, καθώς και η αποκατάσταση συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην επαναφορά της αυτοπεποίθησης.

Η μακροχρόνια παρακολούθηση περιλαμβάνει τακτικές ιατρικές εξετάσεις και μαστογραφίες στον εναπομείναντα μαστό (εφόσον υπάρχει), καθώς και αξιολόγηση από ογκολόγο.

Προληπτική μαστεκτομή

Η προληπτική ή προφυλακτική μαστεκτομή εφαρμόζεται σε γυναίκες που έχουν αυξημένο γενετικό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, όπως όσες φέρουν μεταλλάξεις BRCA. Ο στόχος είναι η δραστική μείωση του κινδύνου ανάπτυξης της νόσου, χωρίς να είναι απόλυτα προληπτική λύση.

Η απόφαση λαμβάνεται ύστερα από ενδελεχή γενετικό και ψυχολογικό έλεγχο, καθώς και συζήτηση με εξειδικευμένη ομάδα ιατρών. Η χειρουργική αυτή επιλογή συνοδεύεται συχνά από άμεση αποκατάσταση, ώστε να διατηρηθεί η φυσική εικόνα του σώματος.

Εάν επιθυμείτε να λάβετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μαστεκτομή, μπορείτε να απευθυνθείτε στον έμπειρο Πλαστικό Χειρουργό Θάνο Κοντογιάννη. Ο πλαστικός χειρουργός έχει πραγματοποιήσει πολλές κοσμητικές επεμβάσεις, εφαρμόζοντας τις πιο σύγχρονες τεχνικές. Επικοινωνήστε μαζί μας για να κλείσετε το ραντεβού σας.